Program 2023:
Stanovišta, koncepti, rasprave
Umetnička kritika druge polovine 20. veka u Srbiji i Jugoslaviji
Serija predavanja, Beograd, jun – novembar 2023
Međunarodno udruženje likovnih kritičara AICA – sekcija Srbija
Projekat kritičke istorizacije likovne kritike u Srbiji i Jugoslaviji posle Drugog svetskog rata je višegodišnji istraživačko-obrazovni projekat međunarodnog udruženja likovnih kritičara AICA-sekcija Srbije, pokrenut 2020. godine. Potaknut je savremenim raspravama o krizi kritike i društvenih efekata kritičkog mišljenja usled prekomerne proizvodnje i potrošnje sadržaja, gubitka pažnje i analitičkog udubljivanja potrebnog za složene procese saznanja i rasuđivanja. Reč je o fenomenima ubrzavajućeg i sve-svarujućeg metabolizma globalne umreženosti, hiper-kapitalizma i proizvodnje instant-realnosti – fenomenima koji su danas povezani sa vladajućim politikama populističke desnice i njenim ciničnim odnosom prema znanju, intelektu i stručnosti.
Konferencija: 1. novembar u 14:00 i 2. novembar u 12:00, Muzej Jugoslavije, Mihaila Mike Jankovića 6, Beograd
Dvodnevna konferencija Konceptualizacije jugoslovenskog umetničkog prostora i politike jugoslovenstva u likovnoj kritici XX veka realizovaće se u Muzeju Jugoslavije 1. i 2. novembra u organizaciji Udruženja likovnih kritičara AICA-Srbija i Muzeja Jugoslavije.
Povod za izbor teme ovogodišnje konferencije je knjiga The Yugoslav Art Space: Ješa Denegri in the First Person u izdanju JRP i Kontakt Collection iz Beča (2023, u pripremi). Reč je o seriji tematski fokusiranih razgovora koje su autori knjige Branislav Dimitrijević i Jelena Vesić vodili sa Denegrijem između 2016. i 2018. godine. Vesić i Dimitrijević postavljaju figuru kritičara – Ješu Denegrija „u prvo lice“, posmatrajući njegov život i rad, kretanje, saradnje, kontakte i koncepte kao proces „pravljenja istorije umetnosti“ izvan priče o velikim autorima i paradigmama. Diskusija se otvara ka različitim pozicijama umetnika u centru i na marginama umetničkog sistema, prateći proces konsolidacije modernističkih umetničkih institucija u socijalističkoj Jugoslaviji, kao i pravce razvitka kontra-kulturnog alternativnog institucionalizma.
U okviru programa, gosti konferencije moći će da prisustvuju izlaganjima istaknutih istraživačica i istraživača Ivane Bago, Ljiljane Kolešnik, Ane Sladojević i Dejana Sretenovića. U predavanjima će se razmatrati raznorodni ali međusobno povezani fenomeni kao što su kulturne politike i prakse kulturnih razmena u Jugoslaviji u kontekstu Pokreta nesvrstanih, pojava jugoslovenskog primitivizma u radovima Ivana Meštrovića i Miroslava Krleže, zatim mesto afričkih umetnosti u jugoslovenskom i postjugoslovenskom samo-pozicioniranju, i najzad efekti uvođenja pojma prošireni mediji u profilisanju umetničkih pristupa karakterističnih za neoavangardnu umetnost šezdesetih kao i Nove umetničke prakse sedamdesetih godina prošlog veka.
Ovogodišnja konferencija deo je višegodišnjeg istraživačko-obrazovnog projekta koje Udruženje AICA- Srbija kontinuirano organizuje od 2020. pod krovnim nazivom Umetnička kritika druge polovine 20. veka u Srbiji i Jugoslaviji: Stanovišta, koncepti, rasprave. Projekat je potaknut savremenim raspravama o krizi likovne kritike, kako bi se nastavile ili ponovo osmislile prekinute diskusije o njenim značenjima, metodama i izgubljenim društvenim efektima, oslanjajući se pri tom na dobre sintetičke istoriografske prakse prethodnog razdoblja u jugoslovenskom kontekstu, koristeći ih kao odskočnu dasku za premošćavanje danas vladajućeg revizionizma.
Kustoskinja programa: dr Jelena Vesić
Kustoskinja-saradnica (Muzej Jugoslavije): Simona Ognjanović
Predavanja: 24. jun u 12:00, Centar za kulturnu dekontaminaciju, Birčaninova 21, Beograd
U okviru izložbe i konferencije Radna žena (kustosi Dejan Vasić i Ana Miljanić) nastavlja se program kritičke istorizacije likovne kritike udruženja AICA kroz dva studijska predavanja praćena diskusijom o feminističkim intervencijama u polje likovne kritike. Dr Vida Knežević će govoriti o delovanju istoričarke umetnosti, borkinje za prava žena i učesnice NOB-a Fani Politeo Vučković, dok će mr Miroslav Karić i Slađana Petrović Varagić govoriti o arhiviranju Novih umetničkih praksi kao obliku kritičarske delatnosti stavljajući u fokus rad istoričarke umetnosti Dragice Vukadinović koja je delovala u okviru SKC-a od 1970ih godina.
Urednica projekta: dr Jelena Vesić
Urednik programa: mr Dejan Vasić
Izlaganja iz ovog programa će biti izvedena uživo u prostorima partnerskih insitucija, Centru za kulturnu dekontaminaciju i Muzeju istorije Jugoslavije. Snimak svakog predavanja i diskusije će za širu publiku biti dostupan na AICA Srbija YouTube kanalu.
Srdačno vas pozivamo da prisustvujete našoj seriji predavanja i učestvujete u pratećim diskusijama.
Udruženje likovnih kritičara AICA-Srbija
Projekat kritičke istorizacije likovne kritike u Srbiji i Jugoslaviji je pokrenut na inicijativu Jelene Vesić 2016. godine.
Projekat je podržalo Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije i SEEcult.org kao medijski partner.
Usled ograničenog budžeta, izvođenje projekta su takođe podržali članovi i članice Udruženja likovnih kritičara (AICA – Srbija) svojim besplatnim radom i konstruktivnim entuzijazmom.
Međunarodno udruženje likovnih kritičara AICA – Sekcija Srbije aktivno radi od osnivanja 1955. godine.
Udruženje likovnih kritičara je dobrovoljno, neprofitno, nestranačko i nepolitičko udruženje koje okuplja likovne kritičare i kustose čije se stručne i profesionalne delatnosti odnose na kritiku i pisanje tekstova o umetnosti u medijima, na edukaciju, na pripremu i realizaciju izložbi, a radi ostvarivanja zajedničkih ciljeva na polju razvoja i unapređenja moderne i savremene umetnosti.